Στη δημιουργία και το ρόλο του Ταμείου που θα αποζημιώνει για τις φυσικές καταστροφές τους πολίτες αναφέρεται σε συνέντευξή του ο Γιάννης Τσακίρης επισημαίνοντας στην ουσία πως σχεδιάζεται ένα ξεχωριστό πρόγραμμα με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με το οποίο θα υπολογίζεται από πριν το ποσό που μπορεί να διατεθεί για την αποκατάσταση των ζημιών. Σχετικά με το νέο εταιρικό σύμφωνο περιφερειακής ανάπτυξης, αναλύει τους πέντε ευρωπαϊκούς στόχους πολιτικής αλλά και τους δύο Ειδικούς Στόχους, της «Δίκαιης Μετάβασης» και της τεχνικής βοήθειας, για τους οποίους θα κατανεμηθούν κεφάλαια 26,2 δισ. ευρώ.
Ανακοινώσατε πρόσφατα τη δηµιουργία Ταµείου Καταστροφών. Ποιες ανάγκες θα καλύψει το Ταµείο και από πού θα προέρχονται οι πόροι του; Θα καταβάλλονται στο ακέραιο οι αποζηµιώσεις;
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε πολλές φυσικές καταστροφές και οι περισσότερες από αυτές αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή. Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί ένα σημαντικό πρόβλημα στα οικονομικά του κράτους και ειδικότερα στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Είναι το πρόγραμμα που πληρώνει τις ζημίες που προκαλούν οι φυσικές καταστροφές, ειδικά στις δημόσιες υποδομές.
Η κυβέρνηση έχει ήδη δημιουργήσει ένα μηχανισμό ταχείας απογραφής αυτών των καταστροφών και αυτό που επιδιώκεται τώρα με το Ταμείο Φυσικών Καταστροφών, είναι η δημιουργία ενός αποτελεσματικού και γρήγορου μηχανισμού πληρωμών.
Πρόκειται για μόνιμους μηχανισμούς, σε αντίθεση με ότι γινόταν μέχρι σήμερα, όπου κάθε φορά που συνέβαινε μια καταστροφή, δημιουργούνταν ένας ad hoc μηχανισμός απογραφής και ταυτόχρονα η κυβέρνηση αναζητούσε σε διάφορες πηγές τα κονδύλια ανακούφισης των πληγέντων και των αποκαταστάσεων των υποδομών.
Επομένως δημιουργούμε ένα ξεχωριστό πρόγραμμα, με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι έχουμε να διαθέσουμε για τέτοιου είδους φυσικές καταστροφές, να προγραμματίζουμε καλύτερα και τέλος, να πετύχουμε ένα μίγμα πληρωμών, το βέλτιστο δυνατό για τα δημοσιονομικά του ελληνικού κράτους
Ποιος είναι ο χρονικός ορίζοντας για τη δηµιουργία του Ταµείου;
Θεωρώ, ότι μέχρι τέλος του έτους θα είναι έτοιμο. Δεν είναι κάτι πολύπλοκο. Απλά, αναδιαρθρώνουμε και μεγαλώνουμε τα ποσά που διαθέτουμε στην αποκατάσταση ζημιών από φυσικές καταστροφές βάζοντας τα σε ξεχωριστή γραμμή μέσα στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Το νέο ΕΣΠΑ εγκρίθηκε πρώτο στην ΕΕ. Πώς θα αναδιανεµηθούν τα κεφάλαια του µετά τα δεδοµένα που δηµιούργησε στην αγορά η πανδηµία;
Το νέο Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) , που κατατέθηκε και εγκρίθηκε πρώτο, για πρώτη φορά, θα κατανείμει συνολικούς πόρους 26,2 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 20,9 δισ. ευρώ είναι η κοινοτική συνδρομή και 5,3 δισ. ευρώ η εθνική συνεισφορά) στους πέντε ευρωπαϊκούς Στόχους Πολιτικής αλλά και δύο Ειδικούς Στόχούς, της «Δίκαιης Μετάβασης» και της Τεχνικής Βοήθειας.
Ο πρώτος στόχος που έχει ως τίτλο «Μια Εξυπνότερη Ευρώπη» ,σχετίζεται με την προώθηση του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού. Στο εν λόγω στόχο θα κατευθυνθεί το 20% των συνολικών πόρων, το ύψος των οποίων σε ενωσιακή στήριξη (κοινοτική συνδρομή) ανέρχεται στα 4.077 δισ. ευρώ.
Ο δεύτερος φέρει την επωνυμία «Μια πιο Πράσινη Ευρώπη» και αφορά την προώθηση της καθαρής και δίκαιης ενεργειακής μετάβασης, των πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων. Στο στόχο αυτό θα διατεθεί το 27% των συνολικών πόρων που σε ενωσιακή συνδρομή μεταφράζεται σε 5,655 δισ. ευρώ.
Ο τρίτος με τίτλο «Μια πιο Διασυνδεδεμένη Ευρώπη», αφορά την ανάπτυξη προσβάσιμων, υψηλής ποιότητας, πολυτροπικών, έξυπνων και βιώσιμων υποδομών και συστημάτων μεταφορών. Στο στόχο αυτό, θα κατευθυνθεί το 8% των συνολικών πόρων που σε ενωσιακή συνδρομή ανέρχονται στο 1,637 δισ. ευρώ.Ο τέταρτος ονομάζεται «Μια πιο Κοινωνική Ευρώπη» και εστιάζει στο ανθρώπινο δυναμικό και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες και αγαθά.Ο συγκεκριμένος στόχος θα απορροφήσει το 30% των συνολικών πόρων, ήτοι 6,219 δισ. ευρώ. Στο στόχο αυτό, θα διατεθεί το 6% των συνολικών πόρων που σε όρους ενωσιακής συνδρομής, ανέρχεται σε 1,190 δισ. ευρώ.
Ο πρώτος ειδικός στόχος, που ονομάζεται «Δίκαιη Μετάβαση» αφορά στοχευμένες δράσεις για την απεξάρτηση από το λιγνίτη στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, τη Μεγαλόπολη και τα νησιά.Θα απορροφήσει το 7% των συνολικών πόρων, ήτοι 1,375 δισ. ευρώ σε όρους κοινοτικής συνδρομής. Ο πέμπτος στόχος, με τίτλο «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους Πολίτες της» αφορά στην προώθηση βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης, μέσω της στήριξης τοπικών πρωτοβουλιών. Θα πρέπει να σημειωθεί στο νέο ΕΣΠΑ, πως τα δεκατρία Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) – όσα και οι περιφέρειες – θα διαχειριστούν περισσότερα κονδύλια σε σχέση με το τρέχον ΕΣΠΑ. Συγκεκριμένα, οι πόροι που αναλογούν στα ΠΕΠ, ανέρχονται στα 8,1 δισ. ευρώ, έναντι 5,9 δισ. ευρώ του υφιστάμενου προγράμματος.
Θα αξιοποιηθεί το νέο ΕΣΠΑ σε δράσεις για την καταπολέµηση της ανεργίας και την εκπαίδευση των νέων;
Φυσικά και ένας εκ των 5 βασικών στόχων του νέου ΕΣΠΑ, όπως αυτοί παρουσιάστηκαν στις κοινοτικές αρχές, φέρει την ονομασία «Κοινωνική Ευρώπη». Έμφαση θα δοθεί στην ορθολογική ανάπτυξη ενός πλέγματος παρεμβάσεων που θα υποστηρίζουν τις «Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού» (ομάδες που η ένταξή τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή εμποδίζεται από σωματικά και ψυχικά αίτια ή λόγω παραβατικής συμπεριφοράς) και τις «Ειδικές Ομάδες Πληθυσμού» (ομάδες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση ως προς την ομαλή ένταξη τους στην αγορά εργασίας, από οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά αίτια).
Στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Κοινωνικής Ένταξης έμφαση θα δοθεί σε παροχές εισοδηματική υποστήριξης (εντός του πλαισίου επιλεξιμότητας των ΕΔΕΤ), στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και στην πρόσβαση σε υπηρεσίες ενεργοποίησης στην αγορά εργασίας. Η στρατηγική θα εξειδικευτεί σε Περιφερειακές Στρατηγικές, οι οποίες θα βασίζονται σε τοπικά Σχέδια Δράσης Κοινωνικής Ένταξης και θα προκύψουν από την χαρτογράφηση της εκάστοτε περιοχής αναφορικά με τα χαρακτηριστικά της φτώχειας, των παρεχόμενων υπηρεσιών και των αναγκών του πληθυσμού, ώστε να είναι εφικτή η ολιστική παρέμβαση που εμπεριέχει:
α) το στάδιο της προστασίας
β) την ενεργοποίηση
γ) την προώθηση στην απασχόληση και την κοινωνική ένταξη
Από την άλλη η εκπαίδευση, η ανάπτυξη δεξιοτήτων και η δια βίου μάθηση αποτελούν κύριους συντελεστές ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνίας. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο στην περίπτωση της Ελλάδας που καλείται να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, προκειμένου να αναπτύξει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο και παράλληλα να επιτύχει ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο για τον πληθυσμό της.
Για το σκοπό αυτό, στόχο υψηλής προτεραιότητας αποτελεί η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος και του ανθρώπινου δυναμικού, σε όλες τις βαθμίδες της τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, οι βασικές προτεραιότητες στον τομέα της εκπαίδευσης αφορούν στην αναβάθμισή του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος σε όλες τις βαθμίδες, τον συντονισμό του χώρου της τυπικής εκπαίδευσης με αυτόν της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης και της δια βίου μάθησης (μη τυπική εκπαίδευση), καθώς και τη σύνδεση της τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.
Η επίτευξη αυτών των προτεραιοτήτων θα δώσει στη χώρα ανθρώπινο δυναμικό καλά εκπαιδευμένο με εξειδικευμένες γνώσεις και οριζόντιες δεξιότητες, το οποίο θα είναι σε θέση να δημιουργήσει εστίες καινοτομίας, να υποστηρίξει αναπτυξιακούς τομείς προτεραιότητας και να υπηρετήσει ένα νέο παραγωγικό και κοινωνικό υπόδειγμα.
Σε τι βαθµό και µε ποιο τρόπο η τόνωση των επενδύσεων, µετά τη χρήση του ταµείου ανάκαµψης, θα οδηγήσει στην ενίσχυση της παραγωγής των ασφαλιστικών εταιρειών;
Το ελληνικό σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης ενσωματώνει 18 δισ. ευρώ επιδοτήσεων τα οποία θα χρηματοδοτήσουν τις δημόσιες επενδύσεις και 13 δισ. ευρώ δανείων τα οποία θα χρηματοδοτήσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις, στοχεύοντας συνολικά στην κινητοποίηση κεφαλαίων ύψους 57 δισ. ευρώ.
Κάθε πακέτο έργων έχει ποσοτικοποιημένους στόχους (ορόσημα), τα οποία θα επιτυγχάνονται σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, κάθε έξι μήνες θα γίνονται οι αξιολογήσεις και οι εκταμιεύσεις, ενώ οι 170 δράσεις πρέπει να ολοκληρωθούν έως το 2026
Σε αυτά τα πακέτα σαφώς και υπάρχουν επιδοτήσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να βελτιώσουν τη λειτουργία και την ανταγωνιστικότητά τους, ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου (διαχείριση εγγράφων, έργων κ.λπ.), digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. με κριτήρια διασποράς της ενίσχυσης και έμφαση στην κάλυψη και των μικρότερων επιχειρήσεων (375 εκατ. ευρώ).
Απευθύνεται το ΕΣΠΑ σε επαγγελµατίες και επιχειρηµατίες που δραστηριοποιούνται στην ασφαλιστική αγορά;
Το ΕΣΠΑ είναι για όλους (όσους πληρούν τις προϋποθέσεις) και για όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η στήριξη μας στις επιχειρήσεις και ειδικά στις μικρομεσαίες είναι εμφανής ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το ΕΣΠΑ λοιπόν, σε αυτή την προγραμματική περίοδο θα στηρίξει τις ΜμΕ, αλλά αυτή τη φορά δεν θα τις Χρηματοδοτήσει απλά, αλλά θα τις στηρίξει ώστε να αναπτυχθούν και να γίνουν ανταγωνιστικές.
Το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα 2021-2027» το γνωστό σε όλους σας ΕΠΑΝΕΚ της περιόδου 2014-2020 με προϋπολογισμό 4 δισ. ευρώ αποτελεί ολοκληρωμένη παρέμβαση που θα υποστηρίξει τους παραγωγικούς, ανταγωνιστικούς και εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας στη μετάβασή τους σε ένα αναπτυξιακό πρότυπο που καθοδηγείται από την Οικονομία της Γνώσης.
Το πρόγραμμα είναι το εργαλείο υλοποίησης της στρατηγικής της Έξυπνης Εξειδίκευσης που συνδέει την έρευνα και την καινοτομία με την επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση των εθνικών και περιφερειακών πλεονεκτημάτων. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της ελληνικής οικονομίας, κατά την προγραμματική περίοδο 2021 – 2027, έχουμε ολοκληρωμένες πρωτοβουλίες στήριξης, με στόχο να καλυφθεί όλο το εύρος των αναγκών των επιχειρήσεων σε επίπεδο πληροφόρησης, ενίσχυσης συνεργασιών, ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών προτύπων και εύρεσης τεχνολογικών, ανθρώπινων και επενδυτικών πόρων, όπως καταλαβαίνετε.
Γιάννης Τσακίρης | Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
– Συνέντευξη στη Βίκυ Γερασίμου
