Η έννοια της “τηλεματικής” έχει υιοθετηθεί παγκοσμίως ως ορολογία. Με τον όρο αυτό εννοούμε όλες τις τεχνολογίες που σχετίζονται με την επικοινωνία δεδομένων και αφορούν ένα μηχανοκίνητο όχημα, είτε αυτές αναφέρονται σε αυτόνομα μετακινούμενα οχήματα (όπως π.χ. της Tesla) είτε σε gadgets (GPS και άλλα applications σε κινητά κ.α.) τα οποία εντοπίζουν με ακρίβεια την τοποθεσία του οχήματος αλλά και λεπτομέρειες σχετικά με την οδηγική συμπεριφορά. Οι εκτιμήσεις ανεβάζουν την διείσδυση της τηλεματικής σήμερα σε περισσότερο από 70% στα νέα οχήματα των κατασκευαστών αυτοκινήτων. Σε ό,τι έχει να κάνει στην ασφάλιση, η τηλεματική αναφέρεται συνήθως στη μονόδρομη συλλογή διαθέσιμων πληροφοριών από ένα όχημα.
Στο παρακάτω απλοποιημένο σχήμα, φαίνεται πώς λειτουργεί η τηλεματική σήμερα στην ασφάλιση οχημάτων:
Ο τύπος των δεδομένων που μπορούν να συλλέξουν οι διάφορες συσκευές σχετικά με ένα όχημα ποικίλλει ανάλογα με την εφαρμογή (application) και συνήθως περιορίζεται από τη νομοθεσία αλλά και την (α)προθυμία πολλών ασφαλισμένων να μοιραστούν τα δεδομένα τους (ακόμα και αν έχουν έκπτωση, σε περίπτωση που είναι “συνετοί οδηγοί”). Οι εφαρμογές για κινητά (mobile applications) χρησιμοποιούν αισθητήρες για τον προσδιορισμό παραγόντων, τόσο απλών, όσο η απόσταση (διανυόμενα χιλιόμετρα), όσο και πιο περίπλοκους (όπως π.χ. η καταγραφή με κάμερα). Οι συσκευές μεταδίδουν και αποθηκεύουν δεδομένα, τα οποία συλλέγονται και μπορούν να αναλυθούν είτε άμεσα είτε στο μέλλον, ώστε να γίνει μια ουσιαστική ερμηνεία της οδηγικής συμπεριφοράς και του προφίλ των ασφαλισμένων οδηγών.
Πολλά επώνυμα προγράμματα και εφαρμογές τηλεματικής εμπίπτουν στις εξής κατηγορίες: Ασφάλιση βάσει χρήσης (usage-based insurance – UBI), Ασφάλιστρο ανάλογα με το πόσο οδηγείς (pay-as-you-drive – PAYD) και Ασφάλιστρο ανάλογα με το πώς οδηγείς (pay-how-you-drive -PHYD). Είναι προφανές ότι ανάλογα με τις πληροφορίες που συγκεντρώνουν οι εφαρμογές τηλεματικής, οι παράγοντες που επηρεάζουν τα ασφάλιστρα μπορεί να είναι, γενικά, το πόσο οδηγεί κάποιος, πότε οδηγεί, πόσο καλά (οδηγική συμπεριφορά) και πού (τοποθεσία) οδηγείται το όχημα. Γιατί έχει σημασία η τηλεματική στην ασφάλιση οχημάτων. Σήμερα, οι ασφαλιστικές εταιρείες υπολογίζουν τα ασφάλιστρα κυρίως με πληροφορίες που συγκεντρώνουν οι ίδιες (αναγγελίες ζημιών πελατών τους μέσω των δικτύων ασφάλισης κτλ.). Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, τα applications τηλεματικής βοηθούν τις εταιρείες να επαληθεύσουν και να επικυρώσουν τα δεδομένα σε σχέση με την οδήγηση των πελατών τους – από το αν ο οδηγός συμπεριφέρεται “επιθετικά” – πολλά και απότομα φρεναρίσματα, οδήγηση πάνω από το όριο ταχύτητας κτλ. – μέχρι και τροχαίες παραβάσεις. Οι πληροφορίες είναι πολύτιμες: π.χ. κάτι πολύ βασικό, όπως η χιλιομετρική χρήση του οχήματος (απόσταση που διένυσε σε βάθος έτους) θα μπορούσε να βοηθήσει μια ασφαλιστική εταιρεία να ασφαλίσει οχήματα χαμηλής ή εποχικής χρήσης, με διαφοροποιημένο ασφάλιστρο σε σχέση με τον υπόλοιπο στόλο της. Γιατί η τηλεματική μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο σήμερα στην ασφάλιση; Υπάρχει, λοιπόν, πλέον η ευκαιρία για άμεση “μέτρηση” της συμπεριφοράς του οδηγού. Οι αισθητήρες των mobile applications αλλά και οι ηλεκτρονικές εφαρμογές των σύγχρονων οχημάτων λαμβάνουν εκατοντάδες δεδομένα προς επεξεργασία. Οι προμηθευτές συσκευών aftermarket έχουν ενσωματωμένες τεχνολογίες που επιτρέπουν τη συλλογή τέτοιων δεδομένων (στροφές ανά λεπτό, έξοδος αισθητήρα ροής αέρα, ενδεικτικές λυχνίες δυσλειτουργίας, κωδικοί βλάβης κινητήρα κλπ.) και να τα συνδυάζουν με τον χρόνο, την ακριβή θέση (μέσω GPS), ακόμα και τον θόρυβο της καμπίνας του οχήματος! Οι ειδικοί αναλύουν αυτές τις μετρήσεις ώστε να εντοπίσουν μοτίβα που υποδεικνύουν “κακές” ή επικίνδυνες συνήθειες οδήγησης, όπως απότομη επιτάχυνση ή στρίψιμο, απότομο φρενάρισμα ή υπερβολική ταχύτητα, με βάση το υπάρχον όριο ανά περιοχή. Επιπλέον, τα συστήματα τηλεμετρίας μπορούν πλέον να συνδέουν τα συλλεγόμενα δεδομένα με άλλες πηγές δεδομένων, όπως ο καιρός, η κυκλοφορία και ο τύπος δρόμου, για να παρέχουν ένα πλαίσιο για τη βελτίωση της κατανόησης και των γνώσεων σχετικά με τον οδηγό και το οδηγικό του προφίλ. Αυτό, φυσικά, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από μια ασφαλιστική προκειμένου να “επιδοτήσει” τους καλούς οδηγούς, με κάποια έκπτωση στην ανανέωση του ασφαλιστηρίου, και αντίστοιχα να “τιμωρήσει” τους κακούς, με αυξημένο ασφάλιστρο.
Προκλήσεις για το παρόν και το μέλλον στην ασφαλιστική βιομηχανία
Από τα παραπάνω είναι ξεκάθαρο ότι η τηλεματική μπορεί να προσφέρει αξία και βέλτιστες αποδόσεις σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, σε οποιαδήποτε ασφαλιστική εταιρεία και σε οποιαδήποτε αγορά, σε όλο τον κόσμο. Υπάρχει μια διαδικασία, η οποία είναι σε εξέλιξη, για την ερμηνεία των δεδομένων και τη χρήση τους προς αυτό που ο Ασφαλιστικός κλάδος ονομάζει «αποδεδειγμένη προγνωστική δυνατότητα» των συλλεγόμενων δεδομένων, σε συνδυασμό με τη μέτρηση της οδηγικής συμπεριφοράς και του κινδύνου, με απώτερο σκοπό τη σωστή ανάληψη κινδύνων και την ορθολογικότερη τιμολόγηση με βάση τον πραγματικό κίνδυνο που έχει μια ασφαλιστική εταιρεία. Το management μιας Ασφαλιστικής επιχείρησης πρέπει να λάβει υπόψη του τα παρακάτω ώστε να αξιολογήσει τα οφέλη της τηλεματικής για το χαρτοφυλάκιο ασφαλισμένων οχημάτων:
1. Συσχέτιση ατυχημάτων με επικίνδυνη συμπεριφορά των ασφαλισμένων της εταιρείας – μείωση του Loss ratio & καλύτερο Combined ratio: Όλο και περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν δεδομένα τηλεματικής στο πλαίσιο ενός δομημένου προγράμματος αλλαγής οδηγικής συμπεριφοράς. Π.χ. η εταιρεία Discovery Insure έχει επιτύχει έως και 3 ποσοστιαίες μονάδες βελτίωσης στον δείκτη ζημιών, δίνοντας “bonus” εκπτώσεων στους πελάτες της (ΣΗΜ: αυτή η προσπάθεια έχει ξεκινήσει και στην ελληνική ασφαλιστική αγορά από κάποιες εταιρείες). Το παραπάνω, βέβαια θα οδηγήσει σε μείωση του Δείκτη Ζημιών (Loss ratio) στο χαρτοφυλάκιο οχημάτων της ασφαλιστικής και θα βελτιώσει το Combined Ratio, οπότε, το κέρδος θα είναι και για τους ασφαλισμένους αλλά και για την ασφαλιστική (μικρότερες προβλέψεις και αποθεματικά ζημιών κτλ.).
2. Βελτίωση σε επίπεδο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης: μια ασφαλιστική εταιρεία οφείλει να βελτιώσει την οδηγική συμπεριφορά των ασφαλισμένων της όχι μόνο για να βελτιώσει τη ζωή τους και την κερδοφορία της, αλλά και να σώσει ζωές. Η τηλεματική (εάν χρησιμοποιείται για την προώθηση ασφαλέστερης συμπεριφοράς, όπως εξηγήθηκε παραπάνω) δημιουργεί ασφαλέστερους δρόμους για όλους, με λιγότερα ατυχήματα και δυστυχήματα. Αυτό έχει πολύ θετικό αντίκτυπο σε επίπεδο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης για την ασφαλιστική και πώς “πλασάρεται” στην κοινωνία.
3. Καλύτερα αποτελέσματα και ορθολογικότερη πληρωμή των Αποζημιώσεων: Οι Ιταλοί και οι Βρετανοί ασφαλιστές έχουν αναπτύξει προηγμένες δυνατότητες στη χρήση πληροφοριών που βασίζονται στην τηλεματική, σε ό,τι έχει να κάνει με τις διαδικασίες αποζημίωσής τους. Η τηλεματική έχει βοηθήσει στη δημιουργία βέλτιστων πρακτικών με βάση τις οποίες εντοπίζονται “διογκωμένες” απαιτήσεις αποζημιώσεων, όπως και στο να έχει μειωθεί έως και 18% η συχνότητα σωματικών βλαβών στο χαρτοφυλάκιό της ασφαλιστικής, ενώ κάποιες εταιρείες έχουν αυξήσει την ταχύτητα διακανονισμού κατά 10%, βελτιώνοντας παράλληλα την ικανοποίηση των πελατών.
4. Βελτιωμένα ποσοστά διατηρησιμότητας (retention rates): Τα στοιχεία από ασφαλιστικές σε όλο τον κόσμο δείχνουν ότι όσες χρησιμοποιούν την τηλεματική έχουν βιώσει μεγαλύτερη διατηρησιμότητα στο χαρτοφυλάκιο που συνδέεται με την τηλεματική, σε σύγκριση με το παραδοσιακό χαρτοφυλάκιο. Οι πελάτες που συνδέονται και εγγράφονται σε ένα ασφαλιστικό πρόγραμμα με χρήση τηλεματικής τεχνολογίας τείνουν να έχουν υψηλότερα ποσοστά διατηρησιμότητας μεταξύ 0,5 – 1,5% σε σχέση με εκείνους που επέλεξαν να μην εγγραφούν σε μια εφαρμογή τηλεματικής, σύμφωνα με στοιχεία της Allstate, μια διεθνή εταιρεία τηλεματικής που αναπτύσσει και μετράει data από εφαρμογές σε κινητά.
Είναι ξεκάθαρο ότι με βάση τα παραπάνω η Τηλεματική δεν είναι το μέλλον, είναι το ΠΑΡΟΝ. Η ώρα να ξεκινήσει να την εφαρμόζει μια ασφαλιστική εταιρεία είναι τώρα γιατί μιλάμε για πολλές και αναπτυσσόμενες δυνατότητες. Όλα τα ασφαλιστικά προϊόντα μπορούν να αντιγραφούν από ανταγωνιστές σε λίγους μήνες, αλλά οι τεχνολογικές ικανότητες και καινοτομίες χρειάζονται χρόνο – ανάπτυξη καινοτομίας, εφαρμογή, έλεγχο, αλλαγές, βελτιώσεις κτλ. – προκειμένου να δημιουργηθούν, να υλοποιηθούν και να υιοθετηθούν από έναν οργανισμό. Όσο πιο γρήγορα δράσουν οι εταιρείες στον τομέα της τεχνολογίας, τόσο μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα θα έχουν.
