Πλήρη ανατροπή της καθημερινότητάς της βιώνει η ασφαλιστική αγορά λόγω της παγκόσμιας κρίσης του κορωνοϊού. Οι εταιρείες του Κλάδου εφαρμόζουν έκτακτα επιχειρησιακά πλάνα, προσαρμοσμένα σε συνθήκες που δεν έχουν προηγούμενο, με τις διοικήσεις τους να γνωρίζουν ότι πρόκειται περί σχεδιασμών οι οποίοι πολύ εύκολα ανατρέπονται.
Σήμερα, ουδείς μπορεί να προβλέψει την επόμενη μέρα. Η Κυβέρνηση ασκεί εξουσία σε πολεμικό κλίμα, με ορίζοντα 48ώρου κι η αγορά κάθε δεύτερη μέρα καλείται να προσαρμοστεί σε νέες δυσμενέστερες συνθήκες.
Αν και όλοι γνωρίζουμε ότι οι ασφάλειες είναι δομημένες στη λογική της ανάληψης ρίσκου, ωστόσο, στην παρούσα φάση, τα όρια του ρίσκου είναι απροσδιόριστα σε όλα τα επίπεδα. Κοινωνία, με πρώτη την ιατρική κοινότητα, οικονομία και επενδυτές βαδίζουν στο άγνωστο κι αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά τα ανώτατα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς.
Η Κυβέρνηση ασκεί εξουσία σε πολεμικό κλίμα, με ορίζοντα 48ώρου κι η αγορά κάθε δεύτερη μέρα καλείται να προσαρμοστεί σε νέες δυσμενέστερες συνθήκες
Προτεραιότητά τους σε αυτήν τη φάση είναι να αναδομήσουν το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών εφαρμόζοντας, σε πρώτο χρόνο, νέα μοντέλα απασχόλησης του προσωπικού, όπως και των δικτύων πωλήσεων, εστιάζοντας κυρίως στην από απόσταση εργασία.
Ταυτόχρονα, μετρούν τους μελλοντικούς κινδύνους – όσο αυτό είναι δυνατό σήμερα, αξιολογούν τις επιπτώσεις στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια λαμβάνοντας μέτρα προστασίας – επίσης όσο το επιτρέπουν οι συνθήκες, δημιουργούν αυξημένα αποθέματα ρευστότητας και επαναξιολογούν τους στόχους πωλήσεων γνωρίζοντας ότι, επί της ουσίας, πρόκειται για… ασκήσεις επί χάρτου, όσο η ιατρική κοινότητα δεν δίνει λύση στην κρίση του κορωνοϊού με τη μαζική διάθεση εμβολίων όπως και με την εφαρμογή των πρώτων θεραπειών αναχαίτισης του κινεζικού ιού.
Έκτακτοι έλεγχοι της Εποπτικής Αρχής
Η κρίση του κορωνοϊού κινητοποίησε όπως ήταν αναμενόμενο και την Εποπτική Αρχή, η οποία επιδεικνύοντας γρήγορα αντανακλαστικά απέστειλε επιστολές στο σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών ζητώντας να ενημερωθεί για τυχόν δυσλειτουργίες οργανωτικού τύπου, όπως και για τη διασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας του Κλάδου.
Στόχος της Τράπεζας της Ελλάδος είναι να αξιολογήσει το βαθμό θωράκισης της ασφαλιστικής αγοράς έναντι των συνεπειών που προκαλεί η ραγδαία εξάπλωση του κορωνοϊού. Ειδικότερα, η πρώτη επιστολή που γνωστοποίησε η Εποπτική Αρχή στις αρμόδιες διευθύνσεις των ασφαλιστικών ομίλων, αφορούσε στη συμπλήρωση έκτακτης “Orsa” ώστε να αποτυπωθούν ανά εταιρεία οι ενδεχόμενες επιπτώσεις στην κεφαλαιακή τους επάρκεια από τις έκτακτες συνθήκες που βιώνει, τόσο η παγκόσμια αγορά, όσο και η εθνική οικονομία.
Η εποπτική αρχή αξιολογεί συνεχώς τη λειτουργική ετοιμότητα της αγοράς
Επί της ουσίας, η ΤτΕ ζήτησε από τις εταιρείες να «τρέξουν» ασκήσεις κεφαλαιακής αντοχής, εφαρμόζοντας τα πλέον ακραία σενάρια αρνητικής απόδοσης των επενδυτικών τίτλων.
Παράλληλα, όπως πρώτο έγραψε το ID, η Τράπεζας της Ελλάδος ζήτησε από όλες τις ασφαλιστικές εταιρείες να την ενημερώνουν σε εβδομαδιαία βάση για την εξέλιξη του ενεργητικού τους και ειδικότερα για την αποτίμηση του επενδυτικού τους χαρτοφυλακίου.
Πιο συγκεκριμένα, οι εταιρείες υποχρεώθηκαν ήδη από τη Δεύτερα 23/3/2020 και κάθε Δευτερά να αποστέλλουν στην εποπτική αρχή συμπληρωμένη φόρμα με τις αποτιμήσεις των κεφαλαίων που έχουν τοποθετήσει σε ομόλογα – ελληνικά ή ξένα, καταθέσεις, αμοιβαία κεφάλαια ή άλλους τίτλους – όπως και τις αποδόσεις που έχουν τα unit linked προϊόντα τους.
Πέραν των ανωτέρω, η Εποπτική Αρχή αξιολογεί συνεχώς τη λειτουργική ετοιμότητα της αγοράς, το κατά πόσο δηλαδή οι εταιρείες έχουν τα περιθώρια να δράσουν απρόσκοπτα με το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού τους και τους εμπλεκόμενους στα δίκτυα πωλήσεων να εργάζονται από απόσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Προς κρατική στήριξη για ασφάλιση πιστώσεων
Τις δυνατότητες και τα περιθώρια που έχουν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες να καλύψουν τις εξαγωγικές πιστώσεις στις ακραίες συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργεί η αγορά λόγω του κορωνοϊού εξέταζε, παραμονές έκδοσης του τεύχους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να αποφασίσει το κατά πόσο θα επέτρεπε στα κράτη μέλη να συμμετάσχουν στην κάλυψη του κινδύνου.
Μια ανάλογη απόφαση θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη της Ε.Ε. να ασφαλίσουν τις εξαγωγές των εταιρειών τους εντός ευρωπαϊκών συνόρων, όπως και σε τρίτες χώρες, που εντάσσονται στην κατηγορία των «εμπορεύσιμων κινδύνων».
Ο τουρισμός, τα οικοσυστήματά του κι οι προμηθεύτριες εταιρείες τουριστικών μονάδων, η ναυτιλία, η κρουαζιέρα, οι εταιρείες καυσίμων κ.ά. αξιολογούνται ασφαλιστικά σε νέα βάση
Ως «χώρες με εμπορεύσιμους κινδύνους» λογίζονται τα κράτη της Ε.Ε. και οι εξής τρίτες χώρες: Αυστραλία, Καναδάς, Ισλανδία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία, Νορβηγία, Ελβετία και ΗΠΑ.
Πάντως το τι πραγματικά συμβαίνει στις εθνικές οικονομίες γενικότερα και κατά συνέπεια και στις ασφάλειες, αποτυπώνεται στο μήνυμα το οποίο εκπέμπει ο κλάδος Ασφάλισης Πιστώσεων και που δεν είναι άλλο από το ότι η παγκόσμια οικονομία οδεύει σε ύφεση, με την ανεργία να εκτινάσσεται στα ύψη και τις εταιρείες να ζητούν μεγαλύτερα καλύμματα για τις παρεχόμενες πιστώσεις τους.
Οι ίδιες οι ασφαλιστικές υποχρεώνονται από τις συνθήκες της αγοράς να καταστούν περισσότερο προσεκτικές στις παρεχόμενες υπηρεσίες τους, αν τελικά δεν υπάρξει κρατική παρέμβαση να καταρτίσουν νέα μοντέλα μέτρησης των κινδύνων για την παγκόσμια οικονομία, να αναθεωρήσουν τις προβλέψεις τους, να προσδιορίσουν τους κλάδους που θα δεχθούν τα ισχυρότερα πλήγματα και να προσαρμόσουν ανάλογα τις στρατηγικές τους. Αν σταθμίζουν κάτι οι εταιρείες που παρέχουν ασφαλίσεις πιστώσεων είναι το ποιος πουλάει σε ποιον και ειδικότερα ποιοι προμηθεύονται από ποιους με πίστωση, όπως το τι κίνδυνους κρύβει κάθε επιμέρους αγορά.
Τομείς – όπως ο τουρισμός, τα οικοσυστήματά του κι οι προμηθεύτριες εταιρείες τουριστικών μονάδων, η ναυτιλία, η κρουαζιέρα, οι εταιρείες καυσίμων κ.ά. – αξιολογούνται ασφαλιστικά σε νέα βάση, ενώ αγορές – όπως αυτές των φαρμάκων και των ιατροφαρμακευτικών προϊόντων, των αλυσίδων σούπερ μάρκετ και εν γένει των εταιρειών τροφίμων, των παραγωγών τροφίμων και αγαθών μακράς διάρκειας, των μονάδων παραγωγής καθαριστικών και απολυμαντικών προϊόντων, των τεχνολογικών επιχειρήσεων, των εταιρειών που εξειδικεύονται στη διαχείριση προσωπικού, των online δικτύων, των επιχειρήσεων delivery κ.ά. – που, επί της ουσίας, ωφελούνται από την κρίση, για τις ασφαλίσεις πιστώσεων είναι οι… καλύτεροι πελάτες, αρκεί να μην πωλούν στη λίστα με τις «κόκκινες» εταιρείες.
Στελέχη του Κλάδου δηλώνουν με έμφαση πάντως πως, «το lockdown της αγοράς είναι βέβαιο ότι επιδεινώνει την ήδη επιβαρυμένη εικόνα της οικονομίας. Σήμερα, πολύ κλάδοι βρίσκονται στην… εντατική ή στον… προθάλαμο αυτής κι όσο τρέχει ο χρόνος,τόσο περισσότεροι θα νοσούν βαριά».
Χάνεται η νέα παραγωγή
Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει η ασφαλιστική αγορά λόγω του κορωνοϊού, είναι μεγάλη πτώση στη νέα παραγωγή.Ήδη από τις πρώτες μέρες της κρίσης καταγράφηκε μείωση της νέας παραγωγής κατά 15%-20% και όπως τονίζουν υψηλόβαθμα στελέχη ασφαλιστικών εταιρειών, με την πάροδο του χρόνου και τα αυστηρότερα απαγορευτικά μέτρα, η μείωση του αριθμού των νέων συμβολαίων θα επιτείνεται.
Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει η ασφαλιστική αγορά λόγω του κορωνοϊού, είναι η μεγάλη πτώση στη νέα παραγωγή
Μάλιστα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ως πολύ πιθανό η νέα παραγωγή να… μηδενιστεί. Κι αν τρέξουν κάποια νέα συμβόλαια, αυτά θα αφορούν συμφωνίες που είχαν κλειστεί πριν ξεσπάσει τόσο έντονα η κρίση του κορωνοϊού. Όσο για τον τελικό… λογαριασμό, σε κάθε περίπτωση θα γίνει μετά από 2-3 ή και περισσότερους μήνες και τότε θα φανούν τα πραγματικά προβλήματα που θα έχουν δημιουργηθεί στην ασφαλιστική αγορά από την πρωτόγνωρη αυτή υπόθεση.
«Καμπανάκι» για τις ανανεώσεις συμβολαίων
Στο μεταξύ, ένα ακόμη θέμα το οποίο συζητείται από την αρχή της κρίσης την οποία προκάλεσε ο κινεζικός ιός, ήταν το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις ανανεώσεις των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Ειδικότερα, εξαρχής διαπιστώθηκε ότι μεγάλη μερίδα εργαζομένων μετά το κλείσιμο των εμπορικών καταστημάτων βρέθηκαν εν μία νυκτί στην ανεργία, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Επίσης, οι μεγάλης ηλικίας ασφαλισμένοι οι οποίοι συνήθιζαν να καταβάλλουν τα ασφάλιστρα στο… χέρι, υποχρεώθηκαν να ακολουθήσουν το δρόμο του διαδικτύου, τον οποίο αρκετοί δεν γνωρίζουν.
Το θέμα συζητήθηκε σε επίπεδο ανωτάτων στελεχών της αγοράς, με το ενδεχόμενο ο Κλάδος να δώσει σιωπηρή παράταση στις πληρωμές των ασφαλίστρων. Μέχρι και την έκδοση του τεύχους, επισήμως τουλάχιστον, δεν ανακοινώθηκε κάτι σχετικό, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι οι προθεσμίες των 16 ημέρων για τις ανανεώσεις των οχημάτων και των δύο μηνών για τις ανανεώσεις στις συμβάσεις υγείας, περιουσίας κ.ά. ισχύουν όπως προβλέπονται από το νόμο.
Σε δοκιμασία η ρευστότητα
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί με τις ανανεώσεις συμβολαίων, με την πορεία της νέας παραγωγής, καθώς και με τις αποδόσεις των επενδύσεων, οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι βέβαιο ότι κατά το επόμενο διάστημα θα δοκιμάσουν τα περιθώρια ρευστότητάς τους. Τα στελέχη της αγοράς αισιοδοξούν για τις αντοχές του συστήματος, δηλώνοντας ότι οι περισσότερες ασφαλιστικές έχουν τη δυνατότητα να πορευτούν δίχως ουσιαστικά προβλήματα. Ωστόσο, μένει να φανεί αν η αισιοδοξία αυτή αφορά το σύνολο της αγοράς.
Κι αυτό διότι, είναι άλλο να μιλάμε για μια έκτακτη κρίση στις αγορές με διάρκεια λίγων μηνών κι άλλο η κρίση να διαρκέσει ένα και πλέον έτος, όπως τουλάχιστον λέγεται στις ΗΠΑ. Άλλο είναι να βιώνουμε μέτρα απαγόρευσης λειτουργίας των επιχειρήσεων για λίγες εβδομάδες κι άλλο για μήνες. Όσο οι απαγορεύσεις θα παραμένουν σε ισχύ, τόσο τα προβλήματα και στην ασφαλιστική αγορά θα επιτείνονται.
Τα πάντα φαίνεται ότι θα κριθούν από το χρόνο που θα παραμείνουν σε ισχύ τα περιοριστικά μέτρα τα οποία έλαβε η Κυβέρνηση προκειμένου να προλάβει την αλματώδη μετάδοση του κορωνοϊού, αλλά και από τη στάση την οποία θα τηρήσει η Εποπτική Αρχή τους επόμενους μήνες, στο πλαίσιο των ελέγχων που θα κάνει, τακτικών και έκτακτων.Στο μεταξύ, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην τελευταία μεγάλη κρίση, αυτή της κρίσης χρέους της χώρας, που διήρκεσε μια δεκαετία, η ασφαλιστική αγορά κλήθηκε να την αντιμετωπίσει μόνη, δίχως να απολαύσει κρατική στήριξη ή την εφαρμογή έκτακτων μέτρων ενίσχυσης.
Ο Κλάδος έχει μάθει λοιπόν στα δύσκολα, και, σήμερα, καλείται για άλλη μια φορά να τα βγάλει πέρα προς όφελος των εκατομμυρίων ασφαλισμένων στην Ελλάδα, που έχουν εμπιστευθεί την υγεία, τις συντάξεις και την περιουσία τους στην ιδιωτική ασφάλιση.Εξάλλου, η μία μετά την άλλη οι ασφαλιστικές εταιρείες φρόντισαν να ενημερώσουν τους ασφαλισμένους τους πως, ανεξάρτητα από το τι προβλέπουν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, οι ίδιες θα καλύψουν τον κίνδυνο της πανδημίας.
